കമ്മീഷന് ഒരു തരത്തിലും ബാധ്യസ്ഥരല്ല, മറിച്ച് അതിന്റെ സുതാര്യതയ്ക്കായി, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന് പ്രവര്ത്തനത്തിന്റെ ആദ്യ മാസത്തില് മാതൃകാ പെരുമാറ്റച്ചട്ടം (എംസിസി) നടപ്പാക്കുന്നത് പൊതുമണ്ഡലത്തില് അവതരിപ്പിക്കാന് തീരുമാനിച്ചു. എത്ര ചെറുതായാലും പരിമിതമായാലും അവ അഭിസംബോധന ചെയ്യപ്പെടുകയും നിർത്തുകയും ചെയ്യുന്നു.
ഇനിപ്പറയുന്ന സ്ഥാനം, കോഡിന്റെ ശേഷിക്കുന്ന കാലയളവിനും ബാധകമാണ്.
- മാതൃകാ പെരുമാറ്റച്ചട്ടം (എംസിസി) പ്രാബല്യത്തിൽ വന്ന് ഒരു മാസം പൂർത്തിയാകുമ്പോൾ, രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ പെരുമാറ്റച്ചട്ടം പാലിക്കുന്നതിൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ വിശാലമായി സംതൃപ്തരാണ്.
- അതേസമയം, അലോസരപ്പെടുത്തുന്ന ചില പ്രവണതകൾ കർശനമായി നിരീക്ഷിക്കാനും ചില വ്യതിചലിച്ച സ്ഥാനാർത്ഥികളെയും നേതാക്കളെയും ആചാരങ്ങളെയും മുമ്പത്തേക്കാളും കൂടുതൽ പ്രത്യേകം നിരീക്ഷിക്കാനും കമ്മീഷൻ തീരുമാനിച്ചിട്ടുണ്ട്.
- സ്ത്രീത്വത്തെ അപമാനിക്കുന്നതും അപകീര്ത്തികരവുമായ പരാമര്ശങ്ങള് നടത്തിയ പാര്ട്ടികളുടെ നേതാക്കള്ക്ക് നോട്ടീസ് നല്കിക്കൊണ്ട് സ്ത്രീകളുടെ അന്തസ്സിന്റെയും അന്തസ്സിന്റെയും കാര്യത്തില് കമ്മീഷന് പ്രത്യേകം ഉറച്ച നിലപാടാണ് സ്വീകരിച്ചത്. തങ്ങളുടെ പാര്ട്ടി നേതാക്കളും പ്രചാരകരും ഇത്തരം അവഹേളനപരവും അപകീര്ത്തികരവുമായ പരാമര്ശങ്ങള് നടത്തുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നതിന് പാര്ട്ടി മേധാവികള്ക്കും പ്രസിഡന്റുമാര്ക്കും ഉത്തരവാദിത്തം നല്കുന്നതില് കമ്മീഷന് ഒരു പടി കൂടി മുന്നോട്ട് പോയി. സിഇസി ശ്രീ രാജീവ് കുമാർ നേരത്തെ വാഗ്ദാനം ചെയ്തതുപോലെ എംസിസി എൻഫോഴ്സ്മെന്റ് പ്രതികരണശേഷി, സുതാര്യത, ദൃഢത എന്നിവയ്ക്ക് അനുസൃതമാണ്.
- ക്രിമിനൽ അന്വേഷണങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള കോടതികളുടെ ഉത്തരവുകളും സജീവ പരിഗണനയിലുള്ള രാഷ്ട്രീയ വ്യക്തികൾ ഉൾപ്പെടുന്ന തത്സമയ സാഹചര്യങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കുമ്പോൾ കമ്മിഷനെ നയിച്ചത് ഭരണഘടനാപരമായ വിവേകമാണ്. രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളുടെയും സ്ഥാനാർത്ഥികളുടെയും തുല്യതയും പ്രചാരണ അവകാശവും സംരക്ഷിക്കുന്നതിന് കമ്മീഷൻ അചഞ്ചലമായി പ്രതിജ്ഞാബദ്ധമാണെങ്കിലും, നിയമപരമായ നീതിന്യായ പ്രക്രിയയെ മറികടക്കുന്നതോ മറികടക്കുന്നതോ ആയ ഒരു നടപടിയും സ്വീകരിക്കുന്നത് ശരിയാണെന്ന് കമ്മീഷൻ കണ്ടെത്തിയിട്ടില്ല.
- മാതൃകാ പെരുമാറ്റച്ചട്ടം നടപ്പിലാക്കുന്നതിൽ, കമ്മീഷനെ നയിക്കുന്നത് അതിന്റെ നിർബന്ധിത ഉത്തരവാദിത്തം, നിയമപരമായ പരിസരം, സ്ഥാപനപരമായ വിവേകം, സമത്വം, ഇടപാടുകളിലെ സുതാര്യത, ബന്ധപ്പെട്ട വ്യക്തികളുടെ പദവിയും സ്വാധീനവും കണക്കിലെടുക്കാതെയും രാഷ്ട്രീയ ബന്ധങ്ങൾ കണക്കിലെടുക്കാതെയുമാണ്.
- 16 മുതലാണ് മാതൃകാ പെരുമാറ്റച്ചട്ടം നിലവില് വന്നത്.th th 2024 മാർച്ചിൽ ലോക്സഭയിലേക്കുള്ള പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രഖ്യാപിച്ചു. അതിനുശേഷം തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ സമതുലിതമായ കളിസ്ഥലം അസ്വസ്ഥമാക്കുന്നില്ലെന്നും പ്രചാരണങ്ങളിലെ സംവാദങ്ങൾ അസ്വീകാര്യമായ തലങ്ങളിലേക്ക് താഴുന്നില്ലെന്നും ഉറപ്പാക്കാൻ ദ്രുതഗതിയിലുള്ളതും അഭിവാദ്യകരവുമായ നടപടികൾ സ്വീകരിച്ചു.
- ഒരു മാസത്തിനിടെ 07 രാഷ്ട്രീയ പാര്ട്ടികളില് നിന്നുള്ള 16 പ്രതിനിധികള് മാതൃകാ പെരുമാറ്റച്ചട്ട ലംഘനങ്ങളെക്കുറിച്ചും അനുബന്ധ കാര്യങ്ങളിലും പരാതി നല്കാന് കമ്മീഷനെ കണ്ടു. ചീഫ് ഇലക്ടറൽ ഓഫീസർ തലത്തിൽ നിരവധി പ്രതിനിധികൾ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ യോഗം ചേർന്നു.
- എല്ലാ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളെയും തുല്യമായി പരിഗണിക്കുകയും, എല്ലാവർക്കും ചുരുങ്ങിയ സമയത്തിനുള്ളിൽ പോലും നൽകുകയും അവരുടെ ആവലാതികൾ ക്ഷമയോടെ കേൾക്കുകയും ചെയ്തു.
- രാജീവ് കുമാര് , ഇസിമാരായ ശ്രീ ഗ്യാനേഷ് കുമാര് , ശ്രീ സുഖ്ബീര് സിംഗ് സന്ധു എന്നിവരുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള കമ്മീഷന് രാജ്യവ്യാപകമായി എംസിസി ലംഘന കേസുകള് എല്ലാ ദിവസവും ഉച്ചയ്ക്ക് 12 മണിക്ക് നിരീക്ഷിക്കുന്നു.
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രഖ്യാപനത്തിന് മുമ്പ് എല്ലാ ഡി.എംമാർ/ കളക്ടർമാർ, ഡി.ഇ.ഒമാർ, എസ്.പിമാർ എന്നിവർക്ക് ഒരു വിട്ടുവീഴ്ചയും കൂടാതെ മാതൃകാ പെരുമാറ്റച്ചട്ടം നടപ്പാക്കാൻ കമ്മിഷൻ പ്രത്യേകമായും നേരിട്ടും ബോധവത്കരിച്ചിരുന്നു. ഡല് ഹിയിലെ ഐഐഡിഇഎമ്മിലെ ഇസിഐ ട്രെയിനിംഗ് ഇന് സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടില് 10 ബാച്ചുകളിലായി 800 ഓളം ഡിഎം/ ഡിഇഒമാരെ രാജീവ് കുമാര് വ്യക്തിപരമായി പരിശീലിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഈ മേഖലയിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥർ ഈ ചുമതലയിൽ സ്വയം കുറ്റവിമുക്തരാക്കിയിട്ടുണ്ട്.
മാതൃകാ പെരുമാറ്റച്ചട്ടത്തിന്റെ കഴിഞ്ഞ ഒരു മാസ കാലയളവിൽ തുല്യത നിലനിർത്തുന്നതിനുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്റെ ചില തീരുമാനങ്ങൾ ഇനിപ്പറയുന്നവയാണ്:
- വിവിധ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളും സ്ഥാനാർത്ഥികളും തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്റെ തലത്തിലും സംസ്ഥാനങ്ങളിലുടനീളവും ഏകദേശം 200 ഓളം പരാതികൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ഇതില് 169 കേസുകളില് നടപടിയെടുത്തു.
- ബി.ജെ.പിയിൽ നിന്ന് ലഭിച്ച മൊത്തം പരാതികളിൽ 51 എണ്ണം, അതിൽ 38 കേസുകളിൽ നടപടി സ്വീകരിച്ചു; ഐഎൻസിയിൽ നിന്നുള്ള പരാതികൾ 59 ആയിരുന്നു, 51 കേസുകളിൽ നടപടി സ്വീകരിച്ചു; മറ്റ് കക്ഷികളിൽ നിന്ന് ലഭിച്ച പരാതികളിൽ 90 എണ്ണം, അതിൽ 80 കേസുകളിൽ നടപടി സ്വീകരിച്ചു.
- ഗുജറാത്ത്, ഉത്തർപ്രദേശ്, ബീഹാർ, ജാർഖണ്ഡ്, ഹിമാചൽ പ്രദേശ്, ഉത്തരാഖണ്ഡ് എന്നീ ആറ് സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ മുഖ്യമന്ത്രിയുടെ പ്രിൻസിപ്പൽ സെക്രട്ടറിമാരായി ഇരട്ട ചുമതല വഹിക്കുന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥരെ സ്വമേധയാ നീക്കം ചെയ്തു. തിരഞ്ഞെടുപ്പുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയന്ത്രണമുള്ള മുതിർന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥർ, ഡി.എംമാർ / ഡി.ഇ.ഒമാർ / ആർ.ഒമാർ, എസ്.പിമാർ എന്നിവരെ മുഖ്യമന്ത്രിയുടെ ഓഫീസുകളിൽ നിന്ന് അകറ്റിനിർത്താനായിരുന്നു ഇത്.
- കഴിഞ്ഞ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിലും തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഡ്യൂട്ടിയിൽ നിന്ന് വിലക്കിയതിനാൽ പശ്ചിമ ബംഗാൾ ഡി.ജി.പിയെ സ്വമേധയാ നീക്കം ചെയ്തു.
- ഗുജറാത്ത്, പഞ്ചാബ്, ഒഡീഷ, പശ്ചിമ ബംഗാൾ എന്നീ നാല് സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ ജില്ലാ മജിസ്ട്രേറ്റ് (ഡിഎം), പോലീസ് സൂപ്രണ്ട് (എസ്പി) എന്നീ നേതൃസ്ഥാനങ്ങളിൽ നിയമിതരായ നോൺ കേഡർ ഉദ്യോഗസ്ഥരെ സ്വമേധയാ സ്ഥലം മാറ്റി.
- തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട രാഷ്ട്രീയ പ്രതിനിധികളുമായുള്ള ബന്ധത്തിന്റെയോ കുടുംബബന്ധത്തിന്റെയോ പേരിൽ പഞ്ചാബ്, ഹരിയാന, അസം എന്നിവിടങ്ങളിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥരെ സ്വമേധയാ സ്ഥലം മാറ്റി.
- ഐ.എൻ.സിയുടെയും എ.എ.പിയുടെയും പരാതിയെത്തുടർന്ന്, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രഖ്യാപനത്തിന് ശേഷം ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന്റെ വിക്ഷിത് ഭാരത് സന്ദേശം വാട്ട്സ്ആപ്പിൽ പ്രക്ഷേപണം ചെയ്യുന്നത് നിർത്താൻ എം.ഇ.ഐ.ടി.വൈക്ക് നിർദ്ദേശം നൽകി.
- ഐ.എൻ.സിയുടെയും എ.എ.പിയുടെയും പരാതിയിൽ, സർക്കാർ / പൊതു പരിസരങ്ങളിൽ നിന്ന് രൂപമാറ്റം നീക്കം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ നിർദ്ദേശങ്ങൾ പാലിക്കാൻ എല്ലാ സംസ്ഥാനങ്ങൾക്കും കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾക്കും നിർദ്ദേശം നൽകി.
- രാമേശ്വര് ബ്ലാസ്റ്റ് കഫേയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് സ്ഥിരീകരിക്കാത്ത ആരോപണങ്ങള് ഉന്നയിച്ചതിന് ഡിഎംകെയുടെ പരാതിയില് ബിജെപി മന്ത്രി ശോഭ കരന്തലജെയ്ക്കെതിരെ എഫ്ഐആര് രജിസ്റ്റര് ചെയ്തു.
- ഐ എൻ സിയുടെ പരാതിയിൽ, ഡി എം ആർ സി ട്രെയിനുകൾ, പെട്രോൾ പമ്പുകൾ, ഹൈവേകൾ മുതലായവയിൽ നിന്നുള്ള ഹോർഡിംഗുകൾ, ഫോട്ടോകൾ, സന്ദേശങ്ങൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ സർക്കാർ / പൊതു പരിസരങ്ങളിൽ നിന്ന് രൂപമാറ്റം നീക്കം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്റെ നിർദ്ദേശങ്ങൾ പാലിക്കാൻ ക്യാബിനറ്റ് സെക്രട്ടറിക്ക് നിർദ്ദേശം നൽകി.
- ഐ.എൻ.സിയുടെ പരാതിയിൽ കേന്ദ്രമന്ത്രി ചന്ദ്രശേഖരൻ സത്യവാങ്മൂലത്തിൽ സ്വത്ത് പ്രഖ്യാപനത്തിൽ പൊരുത്തക്കേട് ഉണ്ടോയെന്ന് പരിശോധിക്കാൻ സി.ബി.ഡി.ടിക്ക് നിർദ്ദേശം നൽകി.
- മമതാ ബാനര്ജിക്കെതിരെ മോശം പരാമര്ശം നടത്തിയതിന് ബിജെപി നേതാവ് ദിലീപ് ഘോഷിന് എഐടിഎംസി നോട്ടീസ് അയച്ചു.
- കങ്കണ റണാവത്തിനും ഹേമ മാലിനിക്കുമെതിരെ മോശം പരാമര്ശം നടത്തിയ സുപ്രിയ ശ്രിനാട്ടെ, സുര്ജേവാല എന്നിവര്ക്ക് ബിജെപി നോട്ടീസ് അയച്ചു.
- ഡി.എം.കെ നേതാവ് അനിത ആര് രാധാകൃഷ്ണന് നരേന്ദ്ര മോദിക്കെതിരെ നടത്തിയ പരാമര്ശത്തിനെതിരെ എഫ്.ഐ.ആര് രജിസ്റ്റര് ചെയ്തു.
- പ്രസാധകരുടെ പേരുകള് നല്കാതെ ഡല്ഹി മുനിസിപ്പല് കമ്മീഷന് പ്രദേശത്തെ ഹോര്ഡിംഗുകളിലും പരസ്യബോര്ഡുകളിലും അജ്ഞാത പരസ്യങ്ങള് നല്കുന്നതിനെതിരെ ആം ആദ്മി പാര്ട്ടിയുടെ പരാതിയെ തുടര്ന്നാണ് നിയമത്തിലെ വിടവ് പരിഹരിക്കുന്നതിനുള്ള മാര്ഗ്ഗനിര്ദ്ദേശങ്ങള് പുറപ്പെടുവിച്ചത്. ഹോർഡിംഗുകൾ ഉൾപ്പെടുത്തി നിലവിലുള്ള നിയമത്തിലെ ‘ലഘുലേഖയും പോസ്റ്ററും’ എന്നതിന്റെ അർത്ഥത്തിന് കൂടുതൽ വ്യാപ്തി നൽകിക്കൊണ്ട്, ഹോർഡിംഗുകൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള അച്ചടിച്ച തിരഞ്ഞെടുപ്പുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വസ്തുക്കളിൽ പ്രിന്ററെയും പ്രസാധകനെയും വ്യക്തമായി തിരിച്ചറിയണമെന്നും പ്രചാരണ ആശയവിനിമയങ്ങളിൽ ഉത്തരവാദിത്തവും സുതാര്യതയും ഉറപ്പാക്കണമെന്നും എല്ലാ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെയും കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളിലെയും ചീഫ് സെക്രട്ടറിമാർക്ക് മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്.
- ഐ എൻ സിയുടെ പരാതിയിൽ, വിവിധ കോളേജുകളിൽ നിന്ന് സ്റ്റാർ കാമ്പെയ് നർമാരുടെ കട്ട് ഔട്ടുകൾ നീക്കം ചെയ്യാൻ ഡൽഹിയിലെ മുനിസിപ്പൽ അധികാരികൾക്ക് നിർദ്ദേശം നൽകിയിട്ടുണ്ട്.
- പൗരന്മാരുടെ നിയമലംഘനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള കമ്മീഷന്റെ പോര്ട്ടലായ സി വിജില് വഴി 2,68,080 പരാതികളാണ് ലഭിച്ചത്. ഇതിൽ 2,67,762 കേസുകളിൽ നടപടി സ്വീകരിച്ചു, 92% കേസുകളും ശരാശരി 100 മിനിറ്റിനുള്ളിൽ പരിഹരിച്ചു. സി വിജിലിന്റെ ഫലപ്രാപ്തി കാരണം, അനധികൃത ഹോർഡിംഗുകൾ, വസ്തുവകകൾ വികൃതമാക്കൽ, അനുവദനീയമായ സമയത്തിനപ്പുറം പ്രചാരണം, അനുവദനീയമായവയ്ക്കപ്പുറത്ത് വാഹനങ്ങൾ വിന്യസിക്കൽ എന്നിവയിൽ ഗണ്യമായ കുറവുണ്ട്.
